|
Thế giới kinh doanh ngày nay biến động liên tục. Các yếu tố tác động đến doanh nghiệp thường thay đổi rất nhanh, phức tạp và khó kiểm soát.
Ví dụ, không ai có thể dự đoán hay kiểm soát được tình hình biến động của giá xăng dầu, giá vàng, tác hại của dịch cúm gia cầm hay tác động của việc thực hiện các thỏa thuận AFTA và việc gia nhập WTO trong tương lai. Trong một môi trường kinh doanh như vậy đòi hỏi doanh nghiệp phải có những phương cách quản trị chiến lược thích hợp.
Khi phân tích việc quản trị chiến lược tại Công ty Microsoft, người ta thấy rằng công ty này thành công vì đã thực hiện những phương cách rất không “chính thống” và đôi lúc có vẻ bất hợp lý.
Đáp ứng thực tế. Các lý thuyết về quản trị chiến lược thường đề cao vai trò của hoạch định. Nhưng trong một môi trường kinh doanh luôn biến động, nhiều lúc doanh nghiệp lại cần thực hiện những hướng đi đáp ứng thực tế. Ví dụ nhiều chiến lược về Internet của Microsoft là hoàn toàn không được hoạch định trước. Trước đây Microsoft đã từng lên kế hoạch chi tiết về việc phát triển một hệ thống mạng có chủ quyền để thay thế Internet và cho rằng không thể kiếm lợi nhuận trên Internet vì đây là một loại mạng không có chủ quyền, ai cũng có thể tự do truy cập.
Nhưng khi nhìn thấy thực tế phát triển của Internet, Microsoft đã từ bỏ chiến lược này, hợp tác với chính America Online là đối tượng tấn công của kế hoạch cũ, mua lại nhiều công ty dịch vụ Internet và kết hợp với Sun Microsystems để phát triển Java… Chính những bước đi không được hoạch định truớc nhưng phù hợp với thực tế đã đưa Microsoft đến nhiều thành công.
Không cần sự chỉ đạo. Trong một môi trường biến động liên tục thì các nhân viên và đơn vị kinh doanh không thể ngồi chờ kế hoạch hay sự chỉ đạo từ cấp trên mà phải tự đề ra những hướng đi phù hợp với thực tế. Rất nhiều những sản phẩm về Internet của Microsoft không nảy sinh từ Bill Gates hay những lãnh đạo cấp cao của công ty mà từ những lập trình viên cấp dưới.
Có lần một nhân viên của Microsoft đến Đại học Cornell và nhìn thấy một sinh viên ở đó đang “hack” trên Internet, sau đó anh đã đề nghị công ty hướng tới thị trường những phần mềm chống “hacker” và mang tính bảo mật cao hơn. Hệ thống máy chủ Internet đầu tiên ở Microsoft là một dự án không được cấp trên phê chuẩn và được thực hiện bởi một “kẻ nổi loạn” trong công ty.
Chính các lãnh đạo công ty đã thừa nhận Microsoft đang đi theo nhiều chiến lược nảy sinh từ nhân viên cấp dưới. Nói chung, các doanh nghiệp phải biết cách khuyến khích và phát huy tinh thần sáng tạo, độc lập của nhân viên.
Không phải lúc nào cũng hiệu quả. Không phải bất cứ chiến lược nào của Microsoft cũng sáng suốt hay mang lại lợi nhuận ngay. Ví dụ, công ty đã thất bại và mất nhiều triệu đô la Mỹ trong việc phát triển một phiên bản độc quyền của phần mềm Microsoft Network hay việc hợp tác với Công ty Spyglass. Sai lầm là điều khó tránh khỏi, nhưng vấn đề là luôn biết sửa chữa kịp thời và tìm ra những hướng đi đúng đắn hơn.
Làm những điều chưa ai dám làm. Microsoft đã đi tiên phong trong nhiều lĩnh vực. Ví dụ công ty đã tiên phong đầu tư mạnh mẽ vào lĩnh vực truyền thông và giải trí trực tuyến bằng cách hợp tác với Công ty Truyền hình NBC, Công ty Điện ảnh DreamWorks… “Đi sớm”, tìm được cơ hội khi chưa ai nghĩ đến, sẽ giúp các doanh nghiệp “về trước” trong cuộc đua cạnh tranh.
Liên tục cải tiến. Khác với nhiều công ty, ta không thấy có những thay đổi lớn, những cuộc mua bán, sáp nhập hay những quyết định ngoạn mục tại Microsoft nhưng công ty luôn biết cách cải tiến liên tục trong các hoạt động và sản phẩm của mình.
Đa dạng hóa. Thế giới số ngày càng được mở rộng, chiến lược của Microsoft cũng ngày càng đa dạng. Bên cạnh việc thường xuyên cải tiến để củng cố những thị trường truyền thống về phần mềm hệ điều hành và văn phòng, Microsoft liên tục đa dạng hóa chiến lược kinh doanh sang các lĩnh vực khác như giải trí và truyền thông trực tuyến, tìm kiếm trên Internet, phần mềm và thiết bị trò chơi. Sự ra đời và thành công của Xbox là một minh chứng cho sự đa dạng trong chiến lược của công ty này.
Tóm lại, trong một môi trường kinh doanh luôn biến động như ngày nay, việc quản trị chiến lược của doanh nghiệp cũng cần được thực hiện trên tinh thần liên tục thay đổi và cải tiến.
Thời báo Kinh tế Việt Nam - (13/02/2006)
|
